Công nghệ ép đùn ứng dụng ra sao trong sản xuất nhựa?

Aug 13, 2025
ep-dun-1
Công nghệ ép đùn là một trong những phương pháp gia công quan trọng nhất trong ngành sản xuất nhựa hiện đại. Nhờ khả năng tạo ra các sản phẩm có mặt cắt ngang liên tục với năng suất cao và chi phí thấp, ép đùn được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất ống, màng, tấm nhựa, thanh định hình và các cấu kiện kỹ thuật. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết quy trình, các công nghệ ép đùn phổ biến, cũng như cách tối ưu hiệu suất sản xuất nhựa bằng vật liệu tiên tiến như PVC Compound.
Tìm hiểu công nghệ ép đùn trong sản xuất nhựa
Tìm hiểu công nghệ ép đùn trong sản xuất nhựa

Ép đùn nhựa là gì? 

Ép đùn nhựa (plastic extrusion) là một phương pháp gia công nhiệt phổ biến trong công nghiệp nhựa. Trong quy trình này, vật liệu nhựa - thường ở dạng hạt (pellet), được cấp vào máy đùn, nung chảy trong buồng nhiệt, sau đó được đẩy liên tục qua khuôn định hình (die) để tạo ra sản phẩm có mặt cắt ngang không đổi.
Công nghệ ép đùn đặc biệt thích hợp để sản xuất các sản phẩm dạng dài như ống, màng, thanh định hình hoặc tấm nhựa. Ưu điểm của phương pháp này bao gồm năng suất cao, chi phí khuôn thấp và khả năng tạo biên dạng lớn với độ dày thành ổn định - điều mà nhiều công nghệ khác khó đạt được.

Quy trình ép đùn nhựa: Từ nguyên liệu đến thành phẩm

Quy trình ép đùn nhựa là một chuỗi thao tác liên tục, bắt đầu từ việc cấp liệu đầu vào đến khi thu được sản phẩm định hình. Mỗi bước trong quy trình đều được kiểm soát chặt chẽ về nhiệt độ, áp suất và tốc độ nhằm đảm bảo chất lượng và hình dạng ổn định của sản phẩm đầu ra.
Các bước chính trong quy trình ép đùn nhựa như sau:
  • Bước 1 - Cấp liệu: Hạt nhựa được nạp vào phễu cấp liệu. Từ đây, vật liệu di chuyển xuống cổ phễu và đi vào xy lanh chứa trục vít.
  • Bước 2 - Gia nhiệt: Vật liệu được làm nóng thông qua các vùng nhiệt gia nhiệt phân bố dọc thân xy lanh, giúp nhựa chuyển sang trạng thái nóng chảy.
  • Bước 3 - Trộn và vận chuyển: Trục vít quay liên tục trộn đều nhựa nóng chảy và đẩy vật liệu về phía đầu máy (die head).
  • Bước 4 - Lọc và tạo áp: Trước khi vào khuôn, nhựa đi qua tấm lọc (breaker plate) để loại bỏ tạp chất, đồng thời ổn định dòng chảy và tạo áp suất cần thiết.
  • Bước 5 - Định hình: Dòng nhựa nóng chảy được đưa qua khuôn định hình, nơi xác lập mặt cắt ngang mong muốn của sản phẩm.
  • Bước 6 - Làm mát và hoàn thiện: Sản phẩm sau khi ra khỏi khuôn được làm nguội nhanh bằng bể nước hoặc cuộn làm mát nhằm cố định hình dạng. Cuối cùng, sản phẩm được cắt theo chiều dài yêu cầu hoặc cuộn lại nếu ở dạng màng.
Sơ đồ mô tả quy trình ép đùn nhựa
Sơ đồ mô tả quy trình ép đùn nhựa 

Công nghệ ép đùn nhựa phổ biến và các ứng dụng thực tế

Công nghệ ép đùn nhựa đã phát triển đa dạng với nhiều phương pháp khác nhau nhằm đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật và ứng dụng cụ thể trong sản xuất. Dưới đây là các công nghệ ép đùn phổ biến hiện nay cùng những ứng dụng thực tiễn trong ngành nhựa.

Đùn thổi (Blown Film Extrusion)

Đùn thổi là phương pháp sản xuất màng nhựa mỏng bằng cách nấu chảy nhựa dạng hạt, sau đó đùn qua khuôn vòng để tạo thành ống màng bán rắn. Ống này được thổi phồng bằng áp suất không khí, giãn nở đến kích thước và độ dày yêu cầu. Phương pháp này thường được ứng dụng trong sản xuất túi thực phẩm, túi mua sắm, tấm phủ nông nghiệp và bao bì mỏng.
Công nghệ đùn thổi được ứng dụng trong sản xuất túi thực phẩm
Công nghệ đùn thổi được ứng dụng trong sản xuất túi thực phẩm

Đùn tấm/màng (Sheet/Film Extrusion)

Không giống như đùn thổi, đùn tấm/ màng sử dụng khuôn khe để tạo dòng nhựa phẳng, sau đó được kéo và làm nguội qua hệ thống cán (calendering). Phương pháp này phù hợp với các sản phẩm yêu cầu độ dày lớn hơn như vỏ hộp thực phẩm, bao bì dẻo định hình, tấm nhựa kỹ thuật,...
Đùn màng phù hợp với các sản phẩm yêu cầu độ dày lớn
Đùn màng phù hợp với các sản phẩm yêu cầu độ dày lớn

Đùn ống (Pipe Extrusion)

Đùn ống được sử dụng để sản xuất ống nhựa có đường kính và chiều dài liên tục. Nhựa nóng chảy được định hình thông qua khuôn tròn rỗng, trong đó trục định tâm (mandrel) tạo ra lỗ rỗng ở giữa. Quá trình làm mát và kéo liên tục giúp giữ chính xác hình dạng và kích thước ống. Phương pháp này thường được ứng dụng để sản xuất ống cấp thoát nước, ống luồn dây điện, ống dẫn công nghiệp,…
Hệ thống đùn ống sản xuất liên tục các loại ống nhựa với hình dạng và kích thước ổn định
Hệ thống đùn ống sản xuất liên tục các loại ống nhựa với hình dạng và kích thước ổn định

Đùn phủ (Coating Extrusion)

Đùn phủ là kỹ thuật tráng nhựa nóng chảy trực tiếp lên bề mặt vật liệu nền như giấy, vải hoặc màng nhôm. Vật liệu nền được kéo qua khuôn ép đùn, nơi lớp nhựa phủ bám dính nhờ áp lực và nhiệt độ cao. Phương pháp này thường được áp dụng trong sản xuất dây cáp bọc nhựa, bao bì chống thấm, hoặc lớp phủ chức năng cho vật liệu dệt.
Đùn phủ là kỹ thuật áp dụng trong sản xuất dây cáp bọc nhựa
Đùn phủ là kỹ thuật áp dụng trong sản xuất dây cáp bọc nhựa

Đùn kết hợp (Co-Extrusion)

Đùn kết hợp sử dụng hai hoặc nhiều máy đùn cùng lúc để cung cấp nhiều dòng nhựa khác nhau vào một khuôn chung, tạo ra sản phẩm đa lớp. Các lớp có thể khác nhau về màu sắc, tính năng cơ học hoặc chức năng. Độ dày tương đối giữa các lớp được kiểm soát bởi tốc độ và thiết kế từng máy đùn. Co-extrusion có thể áp dụng cho các dạng đùn màng, tấm, ống và profile.
Công nghệ đùn kết hợp cho phép sản xuất các sản phẩm nhựa nhiều lớp
Công nghệ đùn kết hợp cho phép sản xuất các sản phẩm nhựa nhiều lớp

Đùn phủ lớp (Lamination/Multilayer Extrusion)

Đây là kỹ thuật phủ một hoặc nhiều lớp nhựa lên vật liệu nền nhằm nâng cao tính năng cơ học, độ bền môi trường hoặc khả năng chống thấm. Trong một số trường hợp, lớp nhựa còn đóng vai trò như chất kết dính giữa hai lớp vật liệu. Ứng dụng điển hình là bao bì giấy phủ polyethylene, màng ghép phức hợp và lớp cách điện cho thiết bị điện tử.
Đùn phủ lớp là kỹ thuật phủ một hoặc nhiều lớp nhựa lên vật liệu nền
Đùn phủ lớp là kỹ thuật phủ một hoặc nhiều lớp nhựa lên vật liệu nền

Tối ưu hiệu suất ép đùn nhựa với PVC Compound

Trong lĩnh vực sản xuất và gia công nhựa, PVC Compound là một trong những vật liệu được ứng dụng rộng rãi nhờ khả năng cải thiện hiệu suất gia công và chất lượng thành phẩm. PVC Compound của APEX là hợp chất được phối trộn sẵn giữa nhựa nền polyvinyl clorua (PVC) và các phụ gia chuyên dụng, tối ưu cho các ứng dụng như dây cáp điện, vật liệu xây dựng, ống nhựa và nhiều sản phẩm kỹ thuật khác.
Với đặc tính ổn định hóa học, khả năng đúc ép tốt và độ bền thời tiết cao, PVC Compound mang đến những lợi ích quan trọng như:
  • Tối ưu chi phí sản xuất: PVC Compound giúp giảm đáng kể tỷ lệ sử dụng nhựa nguyên sinh nhờ khả năng thay thế một phần nguyên liệu gốc mà vẫn đảm bảo chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, vật liệu này còn hỗ trợ tăng năng suất ép đùn nhờ khả năng chảy tốt và dễ gia công, đồng thời giúp hạn chế hao mòn linh kiện máy móc - từ đó giảm chi phí bảo trì và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
  • Nâng cao chất lượng sản phẩm: Sử dụng PVC Compound trong quy trình ép đùn giúp cải thiện độ cứng, độ bền và độ ổn định kích thước của sản phẩm nhựa. Vật liệu này cũng hạn chế hiện tượng co ngót trong quá trình làm nguội, đồng thời tăng độ mịn và đồng đều của bề mặt.
  • Thân thiện với môi trường: PVC Compound góp phần giảm phụ thuộc vào nguồn nhựa nguyên sinh, giúp tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên. Không chỉ vậy, nhiều dòng compound còn có khả năng tái chế, phù hợp với xu hướng sản xuất xanh và phát triển bền vững trong ngành công nghiệp nhựa hiện đại.
Tối ưu hiệu suất ép đùn nhựa với PVC Compound
Tối ưu hiệu suất ép đùn nhựa với PVC Compound
Từ các công nghệ truyền thống như đùn thổi và đùn ống cho đến các giải pháp tiên tiến như ép đùn đa lớp hay ép phủ chức năng, công nghệ ép đùn vẫn giữ vai trò nền tảng trong ngành gia công nhựa. Để tối ưu hiệu quả sản xuất và chất lượng thành phẩm, việc lựa chọn nguyên liệu phù hợp là yếu tố then chốt. Liên hệ ngay với VNapex để được tư vấn chi tiết hơn về PVC Compound - giải pháp giúp tối ưu chi phí, tăng năng suất và nâng cao chất lượng sản phẩm ép đùn!
TOP